Sakız Çiğnerken Vücudumuza Ne Olur?

Sakız çiğnemek çoğumuzun günlük hayatta alışkanlık haline getirdiği şeylerden biridir. Peki hepimizin çiğnediği bu sakızların vücudumuza ne gibi etkileri vardır? Genel olarak faydalı olduğu düşünülen sakız eğer dikkat edilmezse kötü etkiler doğurabilir.

Sakız çiğnemek tükürükteki kortizol seviyelerini değiştirir ve bu stres üreten hormondur. Sakız çiğnerken kortizolde yaklaşık %16 oranında bir azalma olacağından stres seviyesi düşer ve zihin rahatlatıp daha kolay konsantre olunmasını sağlar. Sakız çiğnemenin kısa süreli hafızada %24, uzun süreli hafızada %36 gelişme sağladığı gözlenmiştir. Bu nedenle ders çalışan öğrenciler, işine daha kolay odaklanmak isteyen insanlar sakıza başvurur. 

Stresi azaltmasıyla bağlantılı olarak sakızın depresyon üzerindeki etkilerini araştıran çalışmalar yapılmış ve sonucunda sakızın depresif duygudurum üzerinde doğrudan etkili olmadığını ancak depresyondan kaynaklanan semptomları azaltabildiği görülmüştür.

Bir diğer konuysa sık kulak iltihabı yaşayan bireylerde tedavi amaçlı kullanım. Özellikle sık kulak yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda sakız çiğnemek enfeksiyon riskini azaltabilir.

Sakızın diyetlerde de sıklıkla kullanıldığını duyarız. Özellikle mankenlerin sadece sakız yediği dedikodusu çocukluğumuzdan bu yana hala dolaşmaya devam etmektedir. Bunun sebebi sakız çiğnemenin beynimize 'yemek yiyor' mesajı vermesi olarak düşünülür. Yapılan bazı çalışmalardan da iştahı kapattığı sonucuna varılmıştır. Buna rağmen hala kesin bir sonuç bulunmamaktadır.

Sakızın ağız ve diş sağlığına etkisini incelemek istersek şekerli ve şekersiz sakızları ayrı ayrı ele almamız gerekir. İçeriğinde şeker bulunmayan sakızlar ağız içi salgıyı arttırarak ortamın pH düzeyini optimal hale getiriyor yani antibakteriyel özelliğiyle zararlı bakterilerin yaşamasını ve kötü kokuyu engelliyor. 

Şekerli sakız çiğnemek ise ağızdaki zararlı bakterilerin sayısını aşırı miktarda arttırarak plak oluşumuna ve çürüklere sebep olabiliyor. Ayrıca şekerli tatları ve çiğneme dokusu nedeniyle bağımlılık yapabiliyor. Sakız çiğnemenin çene kaslarını güçlendirdiği ise bir gerçek.

Sakız çiğnerken yutulan hava bağırsaklarda gaz biriktirir ve rahatsızlık verir. Bunun yanında uzun süre sakız çiğnemek baş ağrısına yol açar.

UYARI: Uzmanlar reflü hastalarının, sık baş ağrısı yaşayanların, irritabl bağırsak sendromu olanların, çene kemiği eklemi problemine sahip insanların sakızdan uzak durması gerektiğini söylüyor. 

Son olarak da çocukluğumuzda sürekli duyduğumuz ''sakız yutmak çok zararlı, uzun süre mideye yapışıp kalıyor'' konusuna değinelim. Sık sık ve çok miktarda sakız yutmak zararlıdır. Fakat kazayla ve nadiren bir sakız yutulmuşsa bunun bir zararı olacağına ve sakızdan kurtulmak için uzun yıllar gerektiğine dair veri bulunmamaktadır. 

Konuyla İlgili Araştırmalar:

• https://nazanaydin.com.tr/2018/09/20dtam-meton-sci-a-chewing-gum-may-be-an-effective-complementary-therapy-in-patients-with-mild-to-moderate-depression-appetite-available-online-12-february-2013.pdf
• https://www.jstage.jst.go.jp/article/jpts/30/4/30_jpts-2017-656/_article/-char/en
• https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199912303412718
• https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1471015313000123
• DiNicolantonio JJ., Lucan SC., O’Keefe JH., The evidence for saturated fat and for sugar related to coronary heart disease. Prog Cardiovasc Dis, 2016. 58 (5): 464-72.
• Park E., Edirisinghe I., Inui T., Kergoat S., et al., Short term effects of chewing gum on satiety and afternoon snack intake in healthy weight and obese women. Physiol Behav, 2016.