FESLEĞEN

 Fesleğen (Basil)

Latince ismi: Ocimum basilicum L.

Birçok evin balkonunda, mutfağında yetiştirilen güzel kokulu bir bitki olan fesleğen halk arasında reyhan olarak da bilinir. (Aslında fesleğen ve reyhan aynı tür bitkinin koku bakımından farklı cinsleridir.)

Birçok fesleğen türü vardır ; renk renk, çeşit çeşit. İlk kez gören biri fesleğeni naneye benzetebilir ayırt etmek için en büyük farkları kokuları olsa da yaprak genişliklerinden -fesleğen daha geniş- ve sap renklerinden -nanede mora çalar- de ayırt edilmesi mümkündür.

Bitkinin ismi , yunanca "kralların şifalı bitkisi" anlamına gelen " basilikos" kelimesinden gelmiştir. Çok eski uygarlıklardan beri şifalı olduğu bilinir ve kullanılırmış. Mısırlılar fesleğeni mumyalamada kullanırlar ve mısır piramitlerindeki törenlerde cenaze hediyesi olarak verirlermiş. Hint medeniyeti ise aşkı simgelediğine inanırmış. 

Hisli bir bitki fesleğen , demir bir aletle kesilmeye çalışılırsa demir bitkinin bütün özelliklerini öldürür derlermiş. Gerçekten de eğer bir fesleğeni bıçakla kesmeye yeltenirseniz yapraklar paslanmadan dolayı anında siyaha döner bu yüzden elle ve nazikçe koparılmalıdır.

Fesleğenin kokusu sadece bizi cezbetmeye yaramaz ayrıca evdeki haşereleri (tahtakurusu, sivrisinek) oldukça rahatsız eder ve kaçırır. Eğer bahçenizde sebze yetiştiriyorsanız domateslerin yanına fesleğen ekmek domateslerinizin böcekler tarafından zarar görmesini engeller. 

Fesleğen yüksek kalitede uçucu yağ içerir, bu genetik şifremiz olan DNA'yı stress kaynaklı çeşitli mutasyonlardan korur. B-karyofilen adlı antioksidan maddeler içeren fesleğen yaprakları anti-enflematuar etki gösterir.

Bulgar araştırmacılar bir çok antibiyotiğe direnç gösteren bakteri türlerinin (Enterococcus, Pseudomonas,..) bile fesleğen yağına maruz kaldıklarında dirençlerinin düştüğünü tespit etmişlerdir. Etki mekanizması incelediğinde Fesleğen , diyetle alınan kolestrolün , safra asitleri üretimine daha fazla katılmasını sağlayarak karaciğer ve kanda kolesterol birikmesini önler.

Çinde yapılan bir çalışmada ise  hipertasif (yüksek tansiyon hastası)farelere 4 hafta boyunca fesleğen yaprağı yedirilmiş bunun sonucunda büyük tansiyon 20 mmHg birim,  küçük kan basıncı ise 15 mmHg birim düşüş göstermiştir.

Kullanım amaçları: kolestrol, hipertansiyon, şişkinlik, gaz, iltihaplı boğaz hastalıkları, siğil, haşarat kaçırma, böcek ısırıkları

 Uyarı: Bebek ve çocuklarda kullanılmamalı , yemeklere bile katılsa çok miktarda tüketilmemelidir. Sadece az kullanıldığında toksik etki yaratmaz.

Kullanımı:

Dahili kullanımı; Çay olarak

• 3 gr (1.5 çay kaşığı) fesleğen 
• 150 ml kaynar su 

10-15 demlenip içilir .(şişkinlik ve mide şikayetlerinde günde 2-3 defa içilir)

Harici kullanım;

Gargara

• 1 litre su
• 2 avuç fesleğen

kaynatılıp soğutulur.(ağız banyosu pamukçuğu geçirir.)

Merhem

• fesleğeni sıkarak elde ettiğiniz su
• gülyağı 
• sirke 

malzemeleri bi kapta karıştırıp alna bezle konulması baş ağrısını geçirir.

Yaprağı ya da merhemi böcek(arı ,sivrisinek)soktuğunda  sokulan yere sürülürse yanmayı ve şişliği azalır.